Onterfd worden door een ouder kan enorm pijnlijk en verwarrend zijn. Het leidt bovendien tot vragen over je rechten en mogelijke juridische stappen die je kunt ondernemen. In deze blog bespreken we wat je kunt doen als je onterfd bent, en hoe een advocaat je kan bijstaan in deze situatie.

De rechten van een onterfd kind

Hoewel de term ”onterving” anders doet denken, heeft een onterfd kind van de overledene altijd recht op een bepaald deel van de nalatenschap. Dit wordt de legitieme portie genoemd. Iemand die een beroep heeft gedaan op zijn legitieme portie, heet een legitimaris.
Het is van belang tijdig aanspraak te maken op de legitieme portie. De termijn voor het opeisen van de legitieme portie verstrijkt uiterlijk 5 jaren na het overlijden, of na verloop van een redelijke termijn die door een belanghebbende is gesteld.

Daarnaast heeft het onterfde kind ook recht op bepaalde informatie over de nalatenschap. Het gaat om informatie die nodig is bij het berekenen van de legitieme portie. Hieronder valt ook informatie over giften die de overledene bij leven heeft gedaan aan de erfgenamen en/of de legitimaris. Wanneer de erfgenamen weigeren om deze informatie te verstrekken, is het mogelijk om de hulp van een advocaat in te schakelen. De advocaat kan de betreffende informatie voor u opeisen. Mocht een sommatie niet tot inzage leiden, kan de legitimaris naar de kantonrechter om inzage af te dwingen. 

Onze hulp

Wanneer je als kind onterfd blijkt te zijn, zijn er diverse juridische mogelijkheden. Je hebt recht op een legitieme portie, die dient te worden vastgesteld op grond van informatie die de erfgenamen dienen te verstrekken. We raden je aan om een ervaren advocaat in te schakelen. Die kan helpen om een beroep te doen op de legitieme portie, en de informatie te verkrijgen die nodig is om de legitieme portie te berekenen. Mocht je je in deze situatie bevinden of vragen hebben over erfrecht en onterving, neem dan contact met ons op voor deskundig advies.

Het verliezen van een dierbare brengt vaak de nodige emoties met zich mee. Daarnaast dienen er ook praktische dingen afgewikkeld te worden, zoals de nalatenschap van de overledene. Het afwikkelen van de nalatenschap kan tot conflicten leiden tussen erfgenamen. In deze blog bespreekt Sanne van der Meer wat nalatenschapsmediation inhoudt, en wat mediation voor u kan betekenen. 

Wat is nalatenschapsmediation?

Nalatenschapsmediation is een vorm van mediation die specifiek gericht is op het oplossen van conflicten rondom de nalatenschap van een overledene. Een onafhankelijke mediator begeleidt de betrokken partijen in het gesprek en helpt hen om tot afspraken te komen over bijvoorbeeld de verdeling van de nalatenschap. 

De rol van de mediator

Een mediator fungeert als een onpartijdige en neutrale derde. Veel conflicten ontstaan door miscommunicatie of een gebrek aan communicatie. Een mediator zorgt ervoor dat iedereen aan het woord komt, en dat gevoelens en zorgen op een constructieve manier worden gedeeld. Verder kan een mediator helpen om de belangen en standpunten van alle betrokkenen beter te begrijpen, wat kan leiden tot begrip tussen partijen, en tot bereidheid om tot oplossingen te komen. De mediator helpt te focussen op de gezamenlijke doelstellingen en de belangen van de nabestaanden. 

Waarom nalatenschapsmediation overwegen?

Hieronder treft u enkele redenen aan waarom u nalatenschapsmediation zou moeten overwegen:

• Het kan helpen om escalatie van conflicten te voorkomen. Mediation biedt een alternatieve route die vaak minder emotionele schade en meer tevredenheid oplevert dan een gerechtelijke procedure.

• Door gebruik te maken van mediation, kunnen de nabestaanden leren om op een constructieve wijze met elkaar te communiceren, en zo conflicten op een gezonde manier op te lossen. 

• Mediation heeft als doel om tot een oplossing te komen die voor iedereen acceptabel is. Dit kan betekenen dat er alternatieven worden bedacht die in een juridische procedure wellicht niet mogelijk zijn, maar wel aan de behoeften van de nabestaanden tegemoetkomen.

• Het voeren van een juridische procedure over de afwikkeling van een nalatenschap duurt vaak lang. In een mediationtraject wordt doorgaans sneller een oplossing bereikt. 

• Hetgeen tijdens de mediation wordt besproken is vertrouwelijk. Dit heeft ook tot gevolg dat alles wat tijdens de sessies wordt besproken niet kan worden gebruikt in een eventuele rechtszaak. Dit creëert een veilige ruimte voor open en eerlijke communicatie.

Conclusie

Nalatenschapsmediation kan nabestaanden helpen om op een constructieve manier om te gaan met de uitdagingen rondom een nalatenschap. Het biedt een platform voor open communicatie, begrip en samenwerking. Door te kiezen voor mediation kunt u niet alleen de juridische geschillen oplossen, maar ook de onderlinge relaties versterken in een moeilijke tijd.

Heeft u vragen over nalatenschapsmediation of wilt u weten hoe het uw situatie kan helpen? Neem gerust contact met ons op voor meer informatie of een vrijblijvend gesprek.

Het afhandelen van een nalatenschap kan een uitdagend proces zijn, vol emoties en praktische verplichtingen. Wanneer je in een testament als executeur bent aangesteld, ben je verantwoordelijk voor het uitvoeren van de laatste wil van de overledene en het beheren van de nalatenschap. Er kunnen situaties optreden waarin het inschakelen van een advocaat noodzakelijk is. In deze blog bespreekt mr. Sanne van der Meer-Verboogen wanneer het verstandig is om als executeur een advocaat in te schakelen.

Wat doet een executeur?

Als executeur heb je verschillende verantwoordelijkheden. Daarbij moet je onder andere denken aan het afwikkelen van de nalatenschap (het betalen van de openstaande schulden en het beheren van de nalatenschap), het opstellen van een boedelbeschrijving en communiceren met diverse partijen die bij de nalatenschap betrokken zijn.

Hoewel je een groot deel van deze taken zelfstandig kunt uitvoeren, zijn er bepaalde situaties waarin juridische bijstand noodzakelijk is.

Situaties waarin een advocaat nodig kan zijn

In navolgende situaties is het raadzaam om een advocaat in te schakelen, die je van juridische bijstand kan voorzien. 

1. Complexe nalatenschappen
Als de nalatenschap ingewikkeld is, bijvoorbeeld wanneer er veel onroerende goederen, aandelen of andere waardevolle bezittingen zijn, kan een advocaat helpen om de juiste stappen te zetten. Dit geldt ook voor nalatenschappen met verschillende erfgenamen.

2. Geschillen met erfgenamen
Wanneer er geschillen ontstaan tussen erfgenamen, bijvoorbeeld over de verdeling van goederen of over de uitleg van het testament, kan een advocaat helpen om tot een oplossing te komen. Dit voorkomt langdurige conflicten.

3. Ongeldigheid van het testament
In sommige gevallen kan er een vraag zijn over de geldigheid van het testament. Bijvoorbeeld wanneer er twijfels zijn over de wilsbekwaamheid van de overledene op het moment van het ondertekenen van de akte. Een advocaat kan adviseren over de beste manier om hiermee om te gaan.

4. Fiscale gevolgen
De aangifte erfbelasting kan complex zijn, vooral als er veel activa zijn en er verschillende belastingregels van toepassing zijn. Ook daarbij kan een advocaat adviseren.

5. Wetgeving en procedures
Als je niet goed op de hoogte bent van de juridische procedures en regelgeving omtrent nalatenschappen, kan advies van een advocaat cruciaal zijn. Je bent als executeur namelijk aansprakelijk voor de correcte afhandeling van de nalatenschap.

Conclusie

Als executeur is het belangrijk om inzicht te hebben in wanneer je professionele juridische hulp nodig hebt. Het inschakelen van een advocaat kan de afhandeling van de nalatenschap vereenvoudigen. Door tijdig advies in te winnen, zorg je ervoor dat de erfenis op een correcte en respectvolle manier wordt afgehandeld, wat uiteindelijk ten goede komt aan alle betrokken partijen.

Mocht je vragen hebben over jouw persoonlijke situatie, of de wens om ons in te schakelen als advocaat, dan is het mogelijk om een eerste vrijblijvende afspraak in te plannen. Schroom niet om contact op te nemen met een van onze erfrechtadvocaten mr. Sien Smeets of mr. Juulke Schobbers-Deinum. Zij worden ondersteund door jurist mr. Sanne van der Meer-Verboogen. 

Nadat iemand is overleden dient de nalatenschap van deze persoon afgewikkeld te worden. Dikwijls komt er een scala van taken en verantwoordelijkheden kijken bij het afhandelen van de nalatenschap. Dit kan een emotioneel beladen en soms complexe periode zijn voor de nabestaanden. Binnen dit proces spelen twee belangrijke posities een cruciale rol: de executeur en de vereffenaar. Deze functies hebben elk hun eigen verantwoordelijkheden en bevoegdheden, en het is belangrijk om de verschillen tussen deze posities helder te begrijpen. In deze blog legt mr. Sanne van der Meer de begrippen uit en geeft zij een inzicht in de specifieke rollen en verantwoordelijkheden van beiden.

Wat is een executeur?

Een executeur wordt in een testament benoemd. De taak van de executeur is om de laatste wil van de overledene uit te voeren en de erfenis op gepaste wijze te beheren. Dit maakt dat de executeur een belangrijke rol heeft in de afwikkeling van de nalatenschap. 

Taken van de executeur

De taken van de executeur kunnen onder meer het volgende omvatten:
– Afwikkeling van de nalatenschap: De executeur is verantwoordelijk voor het betalen van schulden en het verdelen van de bezittingen volgens de wensen van de overledene, zoals vastgelegd in het testament. 
– Administratieve taken: Onder deze taken valt het opstellen van een boedelbeschrijving, wat inhoudt dat alle activa en passiva in kaart worden gebracht. Daarnaast behoort het afhandelen van belastingaangiftes tot de verantwoordelijkheden van de executeur, evenals het informeren van andere erfgenamen over de voortgang.
– Communicatie: De executeur fungeert als belangrijkste schakel tussen de andere erfgenamen en externe partijen, zoals de Belastingdienst, notarissen en andere instanties. Dit houdt in dat er effectief en transparant gecommuniceerd moet worden over de stappen die ondernomen worden tijdens het afhandelen van de nalatenschap.

De exacte taak van de executeur is afhankelijk van de omschrijving in het testament. 

Wat is een vereffenaar?

Een vereffenaar is iemand die de nalatenschap afwikkelt, doorgaans in de gevallen dat er geen testament is of wanneer er geen executeur is benoemd of de nalatenschap negatief is. De rol van een vereffenaar speelt in situaties waarin de erfenis beneficiair is aanvaard. In de regel zijn de erfgenamen dan gezamenlijk de vereffenaar. De vereffenaar kan ook benoemd worden door de rechtbank.

Taken van de vereffenaar

De belangrijkste taken van de vereffenaar zijn:
– Beheer van de nalatenschap: Net als de executeur, moet de vereffenaar de boedel in kaart brengen, wat betekent dat hij of zij moet bepalen wat er nog over is na het aflossen van schulden. Dit omvat het evalueren van alle bezittingen en het zorgen voor de verdeling van de resterende activa.
– Verantwoordelijkheid voor negatieve nalatenschappen: De vereffenaar is belast met de verantwoordelijkheid om de schulden en verplichtingen die voortkomen uit de nalatenschap af te handelen. Dit kan inhouden dat de vereffenaar gesprekken moet aangaan met schuldeisers en soms zelfs juridische stappen moet ondernemen om de situatie op te lossen.
– Juridische afhandeling: De vereffenaar kan ook betrokken zijn bij juridische processen die nodig zijn om de nalatenschap correct af te wikkelen. 

Conclusie

Zowel de executeur als de vereffenaar spelen een onmiskenbare rol in het afwikkelen van nalatenschappen. Het is essentieel voor nabestaanden om de verschillen tussen deze posities te begrijpen, zodat zij goed geïnformeerd kunnen handelen tijdens een van de moeilijkste momenten in hun leven.

Bent u executeur of vereffenaar en ervaart u een conflict bij de afwikkeling van een nalatenschap? Of heeft u een conflict met de executeur of vereffenaar? Schroom dan niet om contact op te nemen met een van onze erfrechtadvocaten: mr. Sien Smeets of mr. Juulke Schobbers-Deinum. 

Onze advocate mr. Sien Smeets was deze week weer op pad naar de rechtbank. Zij stond een executeur in een nalatenschap bij. Dit leidde tot een mooie zitting met een voor cliënte goede uitkomst. Wat speelde er?

Onze cliënte was executeur in de nalatenschap van haar vader. Dit betekent dat zij de schulden van de nalatenschap moet betalen en de nalatenschap ook moet beheren. Zij was samen met haar zus erfgenaam. Haar broer was onterfd door vader. Een onterving is vaak verdrietig. Zo ook voor de onterfde broer. Hij deed een beroep op zijn legitieme portie. Dat is een bedrag waar een kind altijd aanspraak op kan maken. De hoogte hiervan hangt af van de waarde van de nalatenschap en de schenkingen die de ouder tijdens leven deed.

Onze cliënte had als executeur behoefte aan duidelijkheid. Zij wilde de nalatenschap afwikkelen, zodat zij aan het verwerken van het overlijden van haar vader kon toekomen. Echter, broer en zus waren het niet eens over de hoogte van het bedrag dat de executeur moest betalen. Daarom vroeg zij aan Sien om de zaak voor te leggen aan de rechter. De rechter kon dan een beslissing nemen. Vaak is er dan op enig moment een zitting.

Die zitting was dus deze week in het mooie Limburg. De rechter nam samen met partijen en hun advocaten alle standpunten door. Dat ging met de nodige emoties gepaard. Veel verdriet en boosheid uit het verleden kwam boven. Daarbij wees de rechter partijen op de mogelijkheid van een schikking. Dit zou rust geven. Partijen waren namelijk al jaren aan het procederen over van alles en nog wat. Alhoewel de advocaten voor de zitting al geprobeerd hadden tot een regeling te komen, woog het advies van de rechter zwaar. Partijen gingen de gang op en probeerden via hun advocaten tot een regeling te komen. Dit lukte uiteindelijk. Onze cliënte, de executeur, wist wat zij moest betalen en kon de nalatenschap verder afwikkelen. De broer ontving zijn legitieme portie. De volgende dag kreeg Sien een bericht van de executeur, zij was blij dat de zaak afgewikkeld was en had direct betaald.

Sien reed met een tevreden gevoel terug naar kantoor. Het bijstaan van een cliënt ter zitting is voor haar een van de mooiste werkzaamheden als advocaat. Wanneer ook nog een oplossing wordt bereikt, is haar dag helemaal goed. Ook de cliënt heeft laten weten blij te zijn met het verloop en de uitkomst. Hij laat weten: “Ze nemen de tijd om jouw zaak goed voor te bereiden en een plan uit te werken. Prima juridische bijstand.” Fijn dat de cliënt door kan met het toch al zo moeilijke proces, verwerking van het verlies van een geliefde of ouder.

Onze advocaat-mediator mr. Sien Smeets had vorige week een drukke week. Maar liefst acht zittingen stonden in haar agenda, waaronder een erfrechtkwestie. Cliënte en Sien verlieten de rechtbank tevreden. Op zitting werd een schikking getroffen met de wederpartij.

Casus

Onze cliënte meldde zich een aantal jaren geleden op ons kantoor. Haar biologische vader had haar nooit erkend. Inmiddels was hij overleden. Voor onze cliënte was het belangrijk dat er alsnog erkenning van het vaderschap kwam. Sien diende voor haar een verzoek tot vaststelling van het vaderschap in. Aan de hand van DNA van een halfzus kon vastgesteld worden dat onze cliënte inderdaad een biologische dochter van haar vader was.

Al 1,5 jaar geleden stelde de rechtbank het vaderschap vast. Ook als een biologische vader overleden is, kan de rechtbank hiertoe overgaan. Eindelijk had onze cliënte de erkenning dat zij een dochter van haar vader was.

Daarmee was de zaak nog niet klaar. Haar vader was overleden, maar het vaderschap werd met terugwerkende kracht tot haar geboorte vastgesteld. Dit betekende dat onze cliënte erfgenaam was geworden van haar vader. Onze cliënte was het niet om het geld te doen, sterker nog: de kans was groot dat haar vader niets had nagelaten. Echter, voor haar was het belangrijk om ook hierin erkenning te krijgen. Daarom gingen wij voor haar op zoek naar gegevens over de nalatenschap van haar ouders en grootouders.

De gegevens over de nalatenschap van haar grootouders vonden we al vrij snel. Met de overige erfgenamen van haar grootouders konden we al snel een regeling treffen over de nalatenschap die aan haar toe kwam. Het ging niet om veel geld, hierin vond onze cliënte echter wel de erkenning die zij zocht. Zij mocht er ook zijn als kleinkind van haar grootouders.

Rechtbank

De gegevens over de nalatenschap van haar vader vonden we minder makkelijk. De erfgenamen van haar vader wilden of konden die informatie niet geven. Daarom koos Sien er met cliënte voor om een procedure te starten waarbij de rechtbank werd gevraagd te bepalen dat de andere erfgenaam de informatie moest verstrekken. Na het uitwisselen van schriftelijke stukken met de wederpartij gingen Sien en haar cliënte naar de rechtbank. De rechter liet al snel weten dat hij het belangrijk vond dat er gegevens boven tafel zouden komen. Daarop sloot Sien een regeling met de advocaat van de andere erfgenaam. Vastgelegd werd welke informatie zou worden uitgewisseld en binnen welke termijn. Ook hierin zou eindelijk duidelijkheid komen. Voor cliënte de start van een periode van verwerking, nu zij eindelijk volledige duidelijkheid en erkenning zou gaan krijgen.

Sien en cliënte konden na afloop van de zitting met tevredenheid op het dossier terugkijken. Zij hadden prettig samengewerkt met een goed resultaat. Voor Sien was het belangrijk dat haar cliënte na al die jaren van procedures eindelijk rust en duidelijkheid kreeg.

Heeft u ook een erfrechtelijk probleem. Neem vrijblijvend contact op met een van onze erfrechtspecialisten.

Met vriendelijke groet,

Sien Smeets

Onze advocaat-mediator en erfrechtspecialist mr. Sien Smeets rondde vorige week een interessant erfrechtelijk dossier naar tevredenheid van de cliënten af, zonder te procederen, maar met maximaal resultaat. De gang naar de rechter bleef hen bespaard.

Situatie

Sien werd benaderd door twee zussen. Hun ouders waren gescheiden toen zij nog kind waren en hun vader was opnieuw getrouwd. Ze hadden dus te maken met een stiefmoeder. Helaas overleed hun vader veel te jong. Hij had samen met zijn echtgenote een eigen huis. Op grond van de wet waren de kinderen samen met hun stiefmoeder erfgenaam. Stiefmoeder kreeg de hele nalatenschap. De kinderen kregen een vordering op hun stiefmoeder ter hoogte van 1/3e van de waarde van de nalatenschap. Deze vordering is volgens de wet pas opeisbaar bij het overlijden van stiefmoeder.

Het bovenstaande was voor de cliënten van Sien geen probleem. Echter, op enig moment kwamen er serieuze signalen dat stiefmoeder de nalatenschap van hun vader aan het opmaken was met een nieuwe buitenlandse partner. Zij wisten zeker dat dit niet was wat hun vader gewild had en vroegen aan Sien wat de mogelijkheden waren. Sien wees hen op de wilsrechten, die met zich meebrengen dat stiefkinderen onder voorwaarden meer zekerheid kunnen krijgen over de uitbetaling van hun erfdeel.

Aanpak

Sien deed namens de kinderen bij stiefmoeder een beroep op de wilsrechten en vroeg informatie over de hoogte van de nalatenschap. In eerste instantie reageerde stiefmoeder niet. Later schakelde zij een advocaat in. Sien greep die ontwikkeling met beide handen aan. De advocaat stond minder emotioneel in de zaak dan stiefmoeder, waardoor het wellicht mogelijk was een oplossing te bereiken.

Sien stelde een gesprek voor tussen de kinderen, stiefmoeder, de advocaat en haarzelf met het doel om gezamenlijk tot een oplossing te komen. In dit gesprek was er ruimte om ieders verdriet, pijn en boosheid bespreekbaar te maken, maar ook het gevoel dat partijen voor elkaar en hun vader / echtgenoot hadden te benoemen. Dit soms emotionele gesprek leidde tot een oplossing. De zussen kregen van stiefmoeder een bedrag en deden daarna afstand van het restant van de nalatenschap. Zij hoefden niet te wachten totdat stiefmoeder overleden was. Stiefmoeder aan de andere kant kon verder doen met de nalatenschap wat zij wilde.

Oplossing

Sien stelde vervolgens een vaststellingsovereenkomst op met daarin alle gemaakte afspraken, die beide partijen tekenden. Daarin nam zij ook finale kwijting op. Dit betekent dat partijen na uitvoering niets meer van elkaar te vorderen hadden. Achteraf bleek hoe belangrijk het was dat deze bepaling was opgenomen. Stiefmoeder keerde een van de kinderen slechts een klein deel van het afgesproken bedrag uit, omdat zij vond dat er nog een andere schuld open stond, die zij wilde verrekenen.

Sien wees haar op de finale kwijting die was afgesproken. Zij mocht niet verrekenen. Er was immers finale kwijting verleend. De brief van Sien leverde goed nieuws op, omdat stiefmoeder vervolgens alsnog de rest betaalde. De zaak was opgelost en cliënten tevreden.

Hoe kijken cliënten erop terug

“Super bedankt, zonder jou waren we nooit zover gekomen. Nu kunnen we alles afsluiten”.

“Ook ik wil u hartelijk danken voor de betrokkenheid en inzet van het afgelopen jaar.  Het was voor ons een vrij stressvolle periode geweest (zoals voorspeld is van tevoren door u), maar we hebben wel het gevoel gehad achter iedere stap te staan die we genomen hebben en dat had niet gekund zonder uw goede adviezen en uw inzet.  Er waren rustige momenten waarop weinig gebeurde, maar er waren ook momenten dat de situatie ineens veranderde en alles heel snel leek te gaan. (…) Desondanks is dat allemaal goed gekomen en hebben we ook het gevoel gehad dat op de momenten dat er tijd voor ons was, er ook echt tijd voor ons genomen werd, ofwel in een goed (telefoon)gesprek of uw inzet door uitzoekwerk of het opstellen van brieven of stukken. Ik kijk ook met een goed gevoel terug op de gesprekken die we hebben gehad bij u op kantoor. Ik heb u als een vriendelijk en warm persoon ervaren die onze situatie voor ons gevoel goed begreep. Niet alleen vanuit ons perspectief, maar ook over de situatie als geheel. Dat vond ik erg belangrijk, omdat we ons bij elke stap afvroegen of we de situatie goed lazen en of we de juiste (ethische) stappen wel aan het nemen waren. We wilden namelijk vooral ook handelen naar wat ‘goed’ voelt. De momenten waarop we daarover aan het sparren waren met u en u ook inzicht gaf over hoe u de situatie las en vond, niet alleen in de rol van advocaat maar ook als persoon, heb ik als waardevol ervaren. Wij zijn blij dat dit hoofdstuk voor ons afgesloten kan worden. Hopelijk geeft het nu alle partijen rust”.

Sien kan een dergelijke recensie en terugkoppeling enorm waarderen. Het geeft een kijkje in de impact die het conflict voor cliënten had en hetgeen zij heeft kunnen bijdragen in een voor hen lastige en moeilijke periode.

Contact

Ook een erfrechtelijk probleem? Neem vrijblijvend contact op met een van onze erfrechtspecialisten. Zij zijn specialist in erfrecht, maar hebben ook extra oog voor emoties, verstoorde familieverhoudingen en problematiek bij een van de partijen.